کد مطلب:32195 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:32

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چرا خداوند بايد شيطان را آزاد بگذارد تا سختي و مشكلات براي ما به وجود آورد؟

علامه طباطبايي در مورد راز آفرينش شيطان مي گويد: اگرشيطاني نبود, نظام عالم انساني هم نبود و وجود شيطاني كه انسان را به شر و معصيت دعوت كند، از اركان نظام عالم بشريت است و نسبت به صراطمستقيم، او به منزلة كناره و لبة جاده است و معلوم است كه تا دو طرف براي جاده نباشد, متن جاده فرض نمي شود.(1)

عالم خلقت مانند زنجير به يكديگر مربوط مي باشد, به طوري كه ايجاد جزئي از آن مستلزم ايجاد همة آن است؛ البته لازم نيست همة موجودات مثل هم باشند. حكمت الهي اقتضا مي كند موجودات از نظر كمال و نقص مختلف باشند. اگر انجام دادن فعلي، ضروري و غير قابل ترك باشد، ديگر امر مولوي به آن معنا ندارد؛ وقتي امر مولوي معنا نداشت، اطاعت هم مصداق نخواهد داشت و در نتيجه مدح و ذم و ثواب و عذاب نخواهد بود و نبوت و رسالت نيز وجود نخواهد داشت. وقتي نبوت و رسالتي نباشد، اجتماع و مدنيتي نخواهد بود. اجتماع كه نباشد، انسانيتي نيست و بر همين قياس فرض نبود يك چيزمستلزم فرض نبود جميع اجزاي عالم است .(2)

علاوه بر اين خلقت شيطان از آغاز خلقت پاك و بي عيبي بود و او ساليان دراز در صف مقربان درگاه خدا و فرشتگان بود، اما سپس از درگاه الهي مطرود شد. از طرفي شيطان اختيار را از انسان سلب نكرده، بلكه كار او وسوسه است و انسان با آزادي و اختيار خود مي تواند موانع را از پيش پاي خود بردارد. در جهان بيني اسلامي موجودات جهان به دو دستة خير و شر منقسم نمي گردند؛ همه چيز به جا آفريده شده است. شيطان شر محسوب نمي شود.

موجود مختار بايد بر سر دوراهي قرار گيرد تا كمال و فعليت خويش را به دست آورد. در اين باره جزوه اي ارسال مي شود.

پي نوشت ها:

1. علامه طباطبايي، الميزان، ترجمه موسوي همداني، ج 8، ص 50 با تلخيص.

2. همان .